Τετάρτη 27 Μαρτίου 2024

ΕΝΟΤΗΤΑ 32


ΗΧΟΓΡΑΦΗΣΗ ΕΔΩ

Η Ελλάδα στον Α' Παγκόσμιο πόλεμο - Ο Εθνικός διχασμός

Η θέση του Βενιζέλου
  • Η Ελλάδα έπρεπε να συμμαχήσει με την Αντάντ,
  • Προέβλεπε ότι η Αντάντ θα είναι η νικήτρια του πολέμου και έτσι :.                                θα διαφύλασσε τις κατακτήσεις των βαλκανικών πολέμων,
και  θα ενσωμάτωνε και άλλα οθωμανικά εδάφη.
  • τη θέση αυτή στήριζαν οι λαϊκές τάξεις και η μεγαλοαστική τάξη ( και μάλιστα της διασποράς).

Η θέση του Κωνσταντίνου
  • Η Ελλάδα έπρεπε να μείνει ουδέτερη (συμβιβαστική θέση), επειδή δεv μπoρoύσε vα ενταχθεί με τις Κεντρικές Δυνάμεις ( λόγω ένταξης σε αυτές της Βουλγαρίας και της Οθωμανικής) .
  • Η στάση του εξυπηρετούσε τη Γερμανία.
  • Η θέση αυτή είχε απήχηση στα μικροαστικά στρώματα (φοβούνταν το εξωελλαδικό ελληνικό κεφάλαιο) και στους πολεμιστές των Βαλκανικών πολέμων που δεν επιθυμούσαν άλλον πόλεμο.

Η σύγκρουση Βενιζέλου - Κωνσταντίνου
  • Η άρνηση του Κωvσταντίvoυ vα συvταχθεί πoλεμικά με την Αvτάvτ υπoχρέωσε τo Βεvιζέλo σε δύo παραιτήσεις (1915).
  • Ορίζεται νέα κυβέρνηση πιστή στο βασιλιά.

Η εμπλοκή της Ελλάδας στον Α' Παγκόσμιο πόλεμο
  • Τον Οκτώβριο του 1915, η Αντάντ αποβιβάζει στρατεύματα στη Θεσσαλονίκη.
  • Η Σερβία, σύμμαχος της Αντάντ, ηττάται από τη Βουλγαρία, σύμμαχο των Γερμανών.
  • Το Μάιο του 1916 γερμανοβουλγαρικά στρατεύματα εισβάλλουν στην ανατολική Μακεδονία. Ο ελληνικός στρατός αδρανεί ως «ουδέτερος».
  • Το Δ' Σώμα Στρατού αιχμαλωτίζεται και μεταφέρεται στη Γερμανία.

Οι Επίστρατοι και το κίνημα της Εθνικής Άμυνας

  • Η Αντάντ ζητάει αφοπλισμό των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων,
  • Ο βασιλιάς υποχωρεί, αλλά οργανώνει τους απολυόμενους στρατιώτες σε φιλοβασιλικούς συνδέσμους, που φτάνουν τα 200.000 μέλη. Αυτοί είναι οι Επίστρατοι.
  • Παράλληλα, οι βενιζελικοί δημιουργούν μια οργάνωση, την Εθνική Άμυνα και τον Αύγουστο  του 1916 πραγματοποιούν κίνημα στη Θεσσαλονίκη με στόχο να συνταχθεί η Ελλάδα με την Αντάντ,

Η Προσωρινή Κυβέρνηση της Θεσσαλονίκης
Ο Βενιζέλος εγκαθιστά προσωριvή Kυβέρvηση και διατάσσει επιστράτευση.

Ο Εθνικός Διχασμός
Δημιουργούνται δύο κέντρα εξουσίας.
Η μισή Ελλάδα («κράτος της Θεσσαλονίκης») πολεμάει στο πλευρό της Αντάντ και η άλλη μισή («κράτος των Αθηνών»») απέχει από τον πόλεμο.
Πρόκειται για την πρώτη εμφύλια σύγκρουση στην Ελλάδα του 20ου αι., τον Εθνικό διχασμό.

Η δυναμική επέμβαση της Αντάντ και η έξωση του Κων/νου

  • Η Αντάντ επιχειρεί να καταλάβει την Αθήνα, αλλά αποτυγχάνει,
  • Το Νοέμβριο του 1916, οι βενιζελικοί διώκονται από το «κράτος των Αθηνών» (Νοεμβριανά),
  • Η Αντάντ υποχρεώνει τον Κωνσταντίνο σε απομάκρυνση από το θρόνο. Αυτός εγκαταλείπει την Ελλάδα και αφήνει στη θέση του το γιο του, Αλέξανδρο.

Η ανάληψη της εξουσίας από το Βενιζέλο
  • Ο Βεvιζέλoς σχηματίζει πλέον ενιαία κυβέρνηση στην Αθήvα και κηρύσσει τoν  πόλεμo στις Kεvτρικές δυνάμεις
  • Επανέρχεται σε λειτουργία η Βουλή του 1915, που το βίο της διέκοψε βίαια ο Κωνσταντίνος (Βουλή των Λαζάρων).
  • Φιλοβασιλικοί και σφοδροί πολέμιοι του Βενιζέλου (στρατιωτικοί, δημόσιοι υπάλληλοι) διώκονται και εξορίζονται.

Τρίτη 5 Μαρτίου 2024

ΕΝΟΤΗΤΑ 21



ΕΝΟΤΗΤΑ 21

Το κρητικό ζήτημα (1821 - 1905)

Η Επανάσταση του 1821 καταπνίγηκε στην Κρήτη από τον ηγεμόνα της Αιγύπτου
Μοχάμετ Άλι και έμεινε υπό την κατοχή του έως το 1840.

Κρητικό ζήτημα : Ονομάστηκαν οι προσπάθειες Ελλήνων -  Κρητών για την ένωση με το ελληνικό κράτος και η εμπλοκή Οθωμανών και Δυνάμεων σ' αυτές.

1866 - 1869 : Ξέσπασε η κρητική επανάσταση η οποία καταπνίγηκε .

Νοέμβριος 1866 : ολοκαύτωμα της μονής Αρκαδίου. Το Αρκάδι έγινε το σύμβολο της αντίστασης του κρητικού λαού και η ανατίναξη της πυριτιδαποθήκης του που έθαψε εκατοντάδες γυναικόπαιδα και αγωνιστές προκάλεσε συγκίνηση στην Ελλάδα και την Ευρώπη.

Αργότερα ο σουλτάνος παραχώρησε τον Οργανικό Νόμο (1868}-

Ήταν ένα τοπικό σύνταγμα που προέβλεπε :

α) πρόσληψη χριστιανών υπαλλήλων στη διοίκηση
β) συμμετοχή χριστιανών αντιπροσώπων στη Γενική Διοίκηση
γ) ισοτιμία τουρκικής και ελληνικής γλώσσας
δ) μεικτά δικαστήρια από χριστιανούς και μουσουλμάνους

1878 : Μετά από νέα επανάσταση ο σουλτάνος παραχώρησε τη σύμβαση της Χαλέπας με την οποία ο Γενικός Διοικητής θα ήταν χριστιανός και η πλειοψηφία της διοίκησης χριστιανοί.

Θεσπίστηκε καθεστώς ημιαυτονομίας που καταργήθηκε το 1889.

1898 : Με παρέμβαση των Δυνάμεων ιδρύθηκε η αυτόνομη Κρητική Πολιτεία με ύπατο αρμοστή τον πρίγκιπα Γεώργιο και Υπουργό Δικαιοσύνης τον Ελευθέριο Βενιζέλο.

1905 : νέα επανάσταση στο Θέρισο  κατά του Γεωργίου με επικεφαλής  τους Ε. Βενιζέλο, Κ. Φούμη και Κ. Μάνο οι οποίοι κήρυξαν την ένωση με την Ελλάδα.

Ο Γεώργιος αντικαταστάθηκε από τον Αλέξανδρο Ζαϊμη.

Οι Μεγάλες Δυνάμεις απέτρεψαν την ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα.