ΕΝΟΤΗΤΑ 39

Εξελίξεις σε Ελλάδα και Τουρκία μετά το Μικρασιατικό πόλεμο

Η ηχογράφηση ΕΔΩ

Ελλάδα : το κίνημα του 1922

Εκδηλώνεται κίνημα του στρατού και του στόλου στη Χίο και τη Λέσβο,

με πρωταγωνιστές τους συνταγματάρχες Νικόλαο Πλαστήρα και Στυλιανό Γονατά.

Αιτήματα : παραίτηση βασιλιά , διάλυση βουλής, σχηματισμός νέας κυβέρνησης αποδεκτής από την Αντάντ, ενίσχυση του θρακικού μετώπου.

Έγινε απόβαση  12.000 στρατιωτών και αξιωματικών στο Λαύριο και πορεία προς Αθήνα.

Ο Κων/νος παραιτήθηκε και στο θρόνο του ανέβηκε ο Γεώργιος Β' ,

Έγινε εγκατάσταση επαναστατικής κυβέρνησης,

Η ελληνική κυβέρνηση αναγκάστηκε να υπογράψει την ανακωχή των Μουδανιών (Οκτώβριος του 1922).

Όροι της ανακωχής :

- Η ανατολική Θράκη ενσωματώθηκε στην Τουρκία.

- Ο ελληνικός στρατός αποχώρησε.

Κύμα προσφύγων μετακινήθηκε προς την Ελλάδα.

Το Νοέμβριο του 1922, καταδικάζονται σε θάνατο (δίκη των εξ) και εκτελούνται οι έξι ως υπεύθυνοι της Μικρασιατικής τραγωδίας,

Η συνθήκη της Λοζάνης (1923)

Εκπρόσωπος Ελλάδας : Ελευθέριος Βενιζέλος.

Όροι της συνθήκης

Η Τουρκία γίνεται κυρίαρχη της ανατολικής Θράκης και της Μικράς Ασίας (με την Ίμβρο και την Τένεδο). Οριστικά σύνορα μεταξύ Ελλάδας - Τουρκίας.

Εφαρμόζεται υποχρεωτική ανταλλαγή των ορθόδοξων χριστιανών της Τουρκίας με τους μουσουλμάνους της Ελλάδας. Εξαιρέθηκαν οι Έλληνες της Κωνσταντινούπολης (και το Πατριαρχείο), της Ίμβρου και της Τενέδου καθώς και οι μουσουλμάνοι της δυτικής Θράκης.

Κοινωνικές και πολιτικές εξελίξεις  στην Ελλάδα

• Η κατάσταση στην Ελλάδα είναι τραγική στην οικονομία, στο προσφυγικό, πτώση μισθών,
• Το έργο της επαναστατικής κυβέρνησης :

Ø      απαλλοτρίωση και διανομή γαιών σε πρόσφυγες και ακτήμονες γηγενείς,

Ø      υιοθέτηση του γρηγοριανού ημερολογίου (νέο ημερολόγιο),

• Τον Οκτώβριο του 1923, η εξουσία παραδίδεται σε πολιτικούς.
• Στις εκλογές του Δεκεμβρίου τα φιλοβασιλικά κόμματα απέχουν, στη Βουλή εκπροσωπούνται το κόμμα των Φιλελευθέρων και η Δημοκρατική Ένωση (Αλ. Παπαναστασίου)
• Ο Γεώργιος Β' φεύγει στο εξωτερικό, Αντιβασιλέας ορίζεται οΠ. Κουντουριώτης.

Κοινωνικές και πολιτικές εξελίξεις στην Τουρκία

• Ο Μουσταφά Κεμάλ ανατρέπει το σουλτανικό καθεστώς και γίνεται πρόεδρος της Τουρκικής δημοκρατίας.
• Το κράτος της Τουρκίας αποκτά κοσμικό - λαϊκό χαρακτήρα.
• Ο Κεμάλ εκσυγχρονίζει το κράτος με μεταρρυθμίσεις ριζοσπαστικές :

- αντικατάσταση του οθωμανικού αλφαβήτου με το λατινικό,

- κατάργηση πολυγαμίας,

- δικαίωμα ψήφου στις γυναίκες,

- απαγόρευση φεσιού και φερετζέ,

- χρήση οικογενειακών επιθέτων,

- οργάνωση συστήματος υγείας και εκπαίδευσης.