Πώς ένας απλός ενωμοτάρχης, έριξε την κυβέρνηση Χαριλάου Τρικούπη!

 

Στις αρχές της δεκαετίας του 1880, η δύναμη της Χωροφυλακής έφτανε τους δύο λόχους, δηλαδή, κάτι λιγότερο από 400 άντρες σε μια πόλη με πληθυσμό περίπου 60 χιλιάδων ψυχών.

Εκείνη την εποχή, το Σώμα υπέστη τη μεγαλύτερη ταπείνωση και τον πιο σοβαρό εξευτελισμό, από ένα σχετικώς ασήμαντο γεγονός - από ένα χαστούκι που δόθηκε εν θερμώ!

Όταν όμως το χαστούκι το δέχεται υπήκοος ξένης χώρας, και μάλιστα μεγάλης δύναμης, όπως η Αγγλία, τότε το γεγονός διογκώνεται και παίρνει τεράστιες διαστάσεις.

Θα αναφερθούμε στο «Επεισόδιο Νίκολσον», που λόγω της σοβαρότητός του έριξε την κυβέρνηση του Χαριλάου Τρικούπη!

Ο Άρθουρ Νίκολσον είχε γεννηθεί το 1849, και είχε διατελέσει επιτετραμμένος της αγγλικής πρεσβείας στην Αθήνα από το 1884. Ήταν επίσης πρεσβευτής στη Μαδρίτη και την Πετρούπολη και υφυπουργός των Εξωτερικών κατά την περίοδο των Βαλκανικών πολέμων. Έγραψε την «Ιστορία του Γερμανικού συντάγματος» και πέθανε το 1928.

Η 4η Ιανουαρίου 1885 ήταν μια ιδιαίτερα ηλιόλουστη ημέρα, που έκανε αρκετούς Αθηναίους να βγουν περίπατο. Το ίδιο έκανε κι ο 36χρονος κομψός και νεοδιορισμένος επιτετραμμένος της Αγγλικής πρεσβείας Νίκολσον με την πανέμορφη σύζυγό του.

Μόνο που ο Νίκολσον, εκείνο το πρωινό, διάλεξε να κάνει τον περίπατό του στον περιφερειακό δρόμο του Λυκαβηττού, προς το νεόφυτο αλσύλλιο.

Όμως, από ένα σημείο και μετά η διέλευση απαγορευόταν, επειδή υπήρχε στην κορυφή του λόφου η στρατιωτική φρουρά και το Πολυβολείο.

Ο ενωμοτάρχης Καλπούζος, που φρουρούσε την περιοχή, ενημέρωσε τον Νίκολσον ότι δεν μπορεί να προχωρήσει περισσότερο, γιατί η περιοχή ήταν φυλασσόμενη. Του ζήτησε, μάλιστα, να απομακρυνθεί, αλλά εκείνος αρνήθηκε.

Τότε ο ενωμοτάρχης επιχείρησε να τον διώξει κάπως άκομψα. Ο Νίκολσον, θεώρησε τον εαυτό του προσβεβλημένο και αντέδρασε:
«Κύριε χωροφύλαξ, δεν μπορείτε να συμπεριφέρεστε βαναύσως σ' έναν διπλωμάτη!»

«Δεν ξέρω τι λες. Από 'δώ κι απάν' δεν περνάς, ου κόσμους να χαλάσ'!»
«Θα περάσω! Δεν έχετε το δικαίωμα να μου το απαγορεύσετε!»
«Δεν περνάς, σ’ λέω! Τον πισινό σου να χτυπάς χάμω, δεν πρόκειται να περάσεις!...»

Ο Νίκολσον επικαλέστηκε τότε τη διπλωματική του ιδιότητα:
«Είμαι ο επιτετραμμένος της αγγλικής πρεσβείας Νίκολσον και απαιτώ να μ' αφήσετε να περάσω!»
«Χαρτί απ' τον φρούραρχο έχ'ς; Όχι! Ε, δεν περνάς! Άντε λοιπόν, πάγαινε... Πάρ' την τσούπρα σ' και δρόμο!...»

Η επιμονή του Νίκολσον εκνεύρισε τον ενωμοτάρχη. Άλλωστε, δεν ήταν ο μοναδικός Άγγλος με αποικιοκρατική συμπεριφορά και επιμονή, που θεωρούσε την Ελλάδα τσιφλίκι του.

Πιστός στο καθήκον του ο ενωμοτάρχης και μη σηκώνοντας μύγα στο σπαθί του, τον έπιασε από το μπράτσο και σπρώχνοντας τον, του έδωσε και μερικά χαστούκια αλλά και βουρδουλιές, μία από τις οποίες δέχτηκε και η σύζυγος του!

Αυτό ήταν! Εξαγριωμένος ο Νίκολσον επέστρεψε αμέσως στην πρεσβεία και ανέφερε το γεγονός στον πρεσβευτή. Το επεισόδιο προκάλεσε την άμεση αντίδραση των Άγγλων, αφού η οικογένεια του Νίκολσον διατηρούσε στενούς δεσμούς φιλίας με την αγγλική βασιλική οικογένεια.

Ο πρωθυπουργός Χαρίλαος Τρικούπης, όταν ενημερώθηκε, έδειξε επιφυλακτική στάση, με την οποία προκάλεσε την οργή του Άγγλου πρεσβευτή, που απαίτησε και πέτυχε την αυστηρή τιμωρία του χωροφύλακα αλλά και την ταπείνωση του Σώματος της Χωροφυλακής.

Μια εβδομάδα μετά το επεισόδιο του Λυκαβηττού, ο ενωμοτάρχης Καλπούζος αποτάχθηκε από τη Χωροφυλακή. Ταυτοχρόνως, όλο το Σώμα της Χωροφυλακής υποχρεώθηκε να παραταχθεί συντεταγμένο στην πλατεία Συντάγματος, όπου, με Ημερησία Διαταγή που αναγνώστηκε ζητήθηκε δημοσίως και επισήμως συγγνώμη από τον Νίκολσον και τη Βρετανική Αυτοκρατορία!

Η ταπείνωση και ο διασυρμός της Χωροφυλακής, και ο δημόσιος εξευτελισμός της Ελλάδας, προκάλεσαν την οργή και την αγανάκτηση όλων των Ελλήνων.

Η αντιπολίτευση, οργισμένη από τη δουλική αντίδραση του ελληνικού κράτους, συγκρότησε την επομένη στον ίδιο χώρο παλλαϊκό συλλαλητήριο.

Και ο Χαρίλαος Τρικούπης, που δεν είχε υπολογίσει ότι τα πράγματα θα έφταναν στα άκρα, υπέκυψε στις αξιώσεις της αντιπολίτευσης και των διαδηλωτών και συγκάλεσε αμέσως τη Βουλή. Στην ψηφοφορία που ακολούθησε καταψηφίστηκε η κυβέρνηση του, με αποτέλεσμα να παραιτηθεί και να προκηρυχθούν πρόωρες εκλογές.Έτσι ο Χαρίλαος Τρικούπης, έχασε τόσο άδοξα την εξουσία και το πρωθυπουργιλίκι. Από το χαστούκι ενός απλού χωροφύλακα...