ΕΝΟΤΗΤΑ 23

ΕΝΟΤΗΤΑ  23

ΗΧΟΓΡΑΦΗΣΗ ΕΔΩ

Η ελληνική οικονομία και κοινωνία κατά το 19ο αι

.

Η έκταση : Η Ελλάδα μεγάλωσε δύο φορές, με τα Επτάνησα (1864), με τη Θεσσαλία και Άρτα (1881).

Ο πληθυσμός: Το 1830, 750.000 κάτοικοι , διπλάσιοι ζούσαν εκτός συνόρων,

Οικονομία : Αγροτικός τομέας : 5.000.000 στρέμματα ήταν οι καλλιεργήσιμες εθνικές γαίες.

Το κράτος δεν τις μοίρασε, δεν τις πούλησε και μεγάλο μέρος καταπατήθηκε και

μετατράπηκε σε ιδιοκτησίες.

1871 : Ο Α. Κουμουνδούρος μοίρασε όσες είχαν απομείνει.

Στη Θεσσαλία προέκυψε το πρόβλημα των τσιφλικιών που ανήκουν σε Τούρκους γαιοκτήμονες και καλλιεργούνταν από Έλληνες κολίγους που έχασαν τα δικαιώματα τους όταν τα τσιφλίκια πουλήθηκαν σε Έλληνες κεφαλαιούχους.

Κύρια προϊόντα η σταφίδα, οι ελιές, τα καπνά, τα σιτηρά.

Η σταφίδα εξελίχθηκε σε μονοκαλλιέργεια και αυτό σήμαινε συσσώρευση πλούτου αλλά και κλονισμό των τοπικών κοινωνιών όταν δεν πουλιέται (σταφιδικές κρίσεις),

Εμπόριο : Εξάγονταν αγροτικά προϊόντα σταφίδες, λάδι, κ.α, και εισάγονταν σιτάρι, υφάσματα, ξυλεία, άνθρακας, μηχανήματα.

Ναυτιλία : Υπήρξε μοχλός οικονομικής ανάπτυξης. Η Πάτρα ήταν το λιμάνι εξαγωγής σταφίδας.

Η Σύρος εμπορικό κέντρο της Μεσογείου και αργότερα αναπτύσσεται ο Πειραιάς.

1841 : Ιδρύεται η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδας (Ε.Τ.Ε.) με δικαίωμα να εκδίδει χαρτονομίσματα.

Βιομηχανία : Αναπτύχθηκε αργά επειδή υπήρχε : α) έλλειψη κεφαλαίων, πρώτων υλών και εργατικών χεριών, β) μικρή αγορά, γ) η εισαγωγή φτηνών βιομηχανικών προϊόντων.

Τα ελληνικά κεφάλαια του εξωτερικού επενδύονται ευκαιριακά με ευνοϊκούς όρους της πολιτικής του Χ. Τρικούπη. Η οικονομική ανάπτυξη ήταν η υψηλότερη των Βαλκανίων.

Κοινωνία :Οι αγρότες αποτελούσαν την πλειονότητα των κατοίκων, μικροϊδιοκτήτες καλλιεργούσαν με τις οικογένειες τους τα κτήματα, Οι κολίγοι ήταν ιδιαίτερη κατηγορία.

Τα αστικά στρώματα : Οι επιχειρηματίες στο εμπόριο, τη ναυτιλία, στις τραπεζικές εργασίες, στη βιομηχανία καθώς και οι δημόσιοι υπάλληλοι ενίσχυαν δυναμικά την οικονομία.

Εργάτες : Ζούσαν σε άθλιες συνθήκες, εμφανίζονται αργά λόγω της καθυστερημένης εκβιομηχάνισης.

Η μετανάστευση : Το 19ο αι, προς τις παροικίες του ελληνισμού ιδίως την Αίγυπτο και λόγω των σταφιδικών κρίσεων από την Πελ/νησο προς την Αμερική.

Οι αγώνες των κολίγων : 1910 Κιλελέρ ένοπλη σύγκρουση με το κράτος που οδήγησε στη διανομή τσιφλικιών,

Εργατικό κίνημα :1870 : Έχουμε τις πρώτες εργατικές απεργίες παράλληλα διαδίδονται οι σοσιαλιστικές ιδέες,

1891 : Γιορτάζεται πρώτη φορά η εργατική Πρωτομαγιά.

Γυναικείο ζήτημα : Η αστικοποίηση έφερε ως κύριο αίτημα την ανάγκη εκπαίδευσης των γυναικών.