ΕΝΟΤΗΤΑ 43

Η Ελλάδα του Μεσοπολέμου. Η δικτατορία της 4ης Αυγούστου 1936.

Η Β΄ Ελληνική Δημοκρατία

·        Ο Α. Παπαναστασίου πρότεινε την ανακήρυξη αβασίλευτης δημοκρατίας.

·        Με δημοψήφισμα, τον Απρ. του 1924, ανακηρύχθηκε η Β΄ Ελληνική Δημοκρατία.   

Η περίοδος 1924-1928

·        Κυρίαρχο στοιχείο της περιόδου ήταν η κυβερνητική αστάθεια.

·        Το 1918 ιδρύθηκε ΓΣΕΕ και το ΣΕΚΕ, που το 1924 μετονομάστηκε σε ΚΚΕ.

·        Το 1925 ο στρατηγός Θ. Πάγκαλος επέβαλε δικτατορία, την οποία σύντομα ανέτρεψε ένας άλλος στρατιωτικός, ο Γ. Κονδύλης.

·        Ο Κονδύλης προκήρυξε εκλογές από τις οποίες προέκυψε οικουμενική κυβέρνηση, που πρότεινε την ψήφιση του δημοκρατικού συντάγματος του 1927.

Η βενιζελική τετραετία 1928-1932

·        Το 1928 τις εκλογές κέρδισε ο Βενιζέλος με το κόμμα των Φιλελευθέρων.

·        Βασικά σημεία της πολιτικής του:

Ø      οικονομική ανάπτυξη,

Ø      εδραίωση της δημοκρατίας,

Ø      εκπαιδευτική μεταρρύθμιση,

Ø      εξωτερική πολιτική, που επιδίωκε την προσέγγιση με τις γειτονικές χώρες,

Ø      το «ιδιώνυμο», ένας νόμος που ψηφίστηκε το 1929 και καθιέρωνε ως ιδιώνυμο  αδίκημα την προβολή ιδεών που στόχευαν στη βίαιη ανατροπή του πολιτεύματος.

·        Ο Βενιζέλος κήρυξε την Ελλάδα σε πτώχευση το 1932 και προκήρυξε εκλογές.

Το Λαϊκό κόμμα στην εξουσία (1933)

·        Στις εκλογές της 5ης Μαρτ. 1933 νίκησαν τα αντιβενιζελικά κόμματα.

·        Την ίδια νύχτα εκδηλώθηκε πραξικόπημα από βενιζελικούς το οποίο απέτυχε.

·        Την εξουσία  ανέλαβε ο ηγέτης του Λαϊκού κόμματος Π. Τσαλδάρης.

·        Απόπειρα δολοφονίας κατά του Βενιζέλου κορύφωσε την πολιτική κρίση.

Το κίνημα του 1935 και η παλινόρθωση της βασιλείας

·        Την 1η Μαρτ. εκδηλώθηκε νέο βενιζελικό κίνημα που κατεστάλη από τον υπουργό Στρατιωτικών Γ. Κονδύλη.

·        Ο Ι. Μεταξάς και ο Γ. Κονδύλης πίεζαν τον πρωθυπουργό Τσαλδάρη να διενεργήσει δημοψήφισμα για το πολίτευμα, προκειμένου να επανέλθει η μοναρχία.

·        Ο Κονδύλης τελικά ανέτρεψε τον Τσαλδάρη, επέβαλε δικτατορία και επανέφερε το μοναρχικό καθεστώς (Νοέμ. 1935).

Μετά την παλινόρθωση

·        Ο Γεώργιος Β΄ παραμέρισε τον Κονδύλη και χορήγησε αμνηστία στους πολιτικούς που συμμετείχαν στο κίνημα του 1935.

·        Το 1936  έγιναν άκαρπες εκλογές. 

·        Ο Γεώργιος Β΄ ανέθεσε την πρωθυπουργία στον Ι. Μεταξά, που ήταν γνωστός για τις αντιδημοκρατικές του ιδέες.

·        Το Μάιο του 1936 σημειώθηκαν αιματηρές διαδηλώσεις στη Θεσσαλονίκη.

·        Στις 4 Αυγούστου 1936 ο Γεώργιος Β΄ και ο Μεταξάς κήρυξαν δικτατορία.

Η δικτατορία της 4ης Αυγούστου (1936)

·        Ο Μεταξάς επιδίωκε να εφαρμόσει στην Ελλάδα ένα καθεστώς στα πρότυπα της φασιστικής Ιταλίας και της ναζιστικής Γερμανίας.

·        Δημιούργησε την Εθνική Οργάνωση Νεολαίας (ΕΟΝ), για να παίξει το ρόλο φασιστικού κόμματος.

·        Επιδίωξε να κερδίσει τους αγρότες και τους εργάτες με συστηματική προπαγάνδα και με μέτρα κοινωνικού χαρακτήρα.

·        Ο Μεταξάς οργάνωσε τελικά ένα αυταρχικό κράτος χωρίς λαϊκή υποστήριξη.

·        Στην εξωτερική πολιτική, ο Μεταξάς με το Γεώργιο Β' ακολούθησαν τη Μ. Βρετανία, θεωρώντας ότι σε περίπτωση πολέμου αυτή θα επικρατούσε.