Το ρόδινο μέλλον του πολέμου

Φέτος μάθαμε την ιστορία των 2 παγκοσμίων πολέμων καθώς και άλλων μικρότερης εμβέλειας. Πόσο πιθανό είναι το ξέσπασμα στο μέλλον ενός 3^ου πολέμου;

Η αίσθηση πάντως που έχουμε είναι ότι η ειρήνη που βιώνουμε  (όχι σ’ όλη τη γη) είναι αυτονόητη και διαρκής. Ωστόσο, η ιστορία έχει επαναληφθεί. Διαβάστε με προσοχή το παρακάτω σενάριο

Του Πέτρου Παπακωνσταντίνου

Την Πρωτοχρονιά του 1914, η Ευρώπη υποδεχόταν τον καινούργιο χρόνο με αισιοδοξία. Σχεδόν έναν αιώνα από το τέλος των Ναπολεόντειων Πολέμων, η Γηραιά Ηπειρος απολάμβανε τη μεγαλύτερη περίοδο σταθερότητας, σε πείσμα κάποιων γεωγραφικά και χρονικά περιορισμένων συγκρούσεων, όπως ο Κριμαϊκός, ο Γαλλοπρωσικός και ο Ρωσοτουρκικός πόλεμος. Το πρώτο κύμα της οικονομικής παγκοσμιοποίησης –από ορισμένες απόψεις, πιο προχωρημένο από το σημερινό– και η ταχύτατα αυξανόμενη φονική ισχύς των σύγχρονων οπλικών συστημάτων έκαναν το ενδεχόμενο ενός μεγάλου πολέμου να φαντάζει σαν το άκρον άωτον της απιθανότητας. Δεν έλειπαν βέβαια και οι Κασσάνδρες, αλλά οι πολλοί ασπάζονταν τη θεώρηση του Ιβάν Μπλοχ, ενός Πολωνού επιχειρηματία, ο οποίος το 1899, στη μελέτη του «Είναι άραγε δυνατός ένας νέος πόλεμος;», έγραφε:
«Ο πόλεμος στον οποίο θα ριχτούν τα μεγάλα έθνη... οπλισμένα μέχρι τα νύχια, χρησιμοποιώντας όλους τους πόρους τους, σε μια πάλη ζωής ή θανάτου, είναι ένας πόλεμος που μέρα με τη μέρα γίνεται ολοένα και πιο δύσκολο να πραγματοποιηθεί. Ενας πόλεμος μεταξύ του Τρίπτυχου (Γερμανία, Αυστρία, Ιταλία) και της γαλλορωσικής συμμαχίας έχει γίνει εντελώς αδύνατος. Οι διαστάσεις των σημερινών πολεμικών εξοπλισμών και η οργάνωση της κοινωνίας έχουν κάνει την επιδίωξή του οικονομικά αδιανόητη».
Υπήρχαν βέβαια κάποια σύννεφα στον ορίζοντα. Η εξέγερση των εθνικιστών Μπόξερ στην Κίνα και ο πόλεμος των Μπόερς στη Νότια Αφρική αποκάλυπταν σημάδια υποχώρησης της μόνης υπερδύναμης, της Βρετανικής Αυτοκρατορίας, όπου «ο ήλιος δεν έδυε ποτέ». Το Ανατολικό Ζήτημα, δηλαδή η διάλυση σε αργή κίνηση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, απειλούσε να αποσταθεροποιήσει το στάτους κβο στην Ευρώπη, μια απειλή την οποία οπωσδήποτε δεν καθησύχαζε ο πυρετός ναυτικών εξοπλισμών στη Γερμανία. Παρ’ όλα αυτά, ακόμη και τον Μάιο του 1914 ο Βρετανός υφυπουργός Εξωτερικών έγραφε στον πρέσβη της χώρας του στο Βερολίνο: «Οπως θα διαπιστώσεις, τίποτα δεν κινείται αυτή την εποχή στην Ευρώπη και αν δεν είχαμε τις φασαρίες στο Μεξικό, θα υποφέραμε από πλήξη».
Ο Φρίντριχ Ενγκελς
Πολύ νωρίτερα, τον Δεκέμβριο του 1887, ο Φρίντριχ Ενγκελς είχε διατυπώσει μια εντελώς διαφορετική πρόβλεψη. Διαβλέποντας την κλιμακούμενη αντιπαλότητα των ευρωπαϊκών αυτοκρατοριών, ο στενός φίλος και συνεργάτης του Μαρξ έγραφε:
«Ο μόνος πόλεμος που μπορεί πλέον να εξαπολύσει στο μέλλον η Πρωσία- Γερμανία θα είναι ένας παγκόσμιος πόλεμος, η έκταση και το επίπεδο βίας του οποίου ξεφεύγουν από την ανθρώπινη φαντασία. Οκτώ με δέκα εκατομμύρια στρατιώτες θα αλληλοεξοντωθούν, απογυμνώνοντας την Ευρώπη σαν σμήνος ακρίδων. Θα πρόκειται για έναν Τριακονταετή Πόλεμο συμπυκνωμένο μέσα σε τέσσερα έως πέντε χρόνια και απλωμένο σε ολόκληρη την ήπειρο. Πείνα, επιδημίες, καθολική παλινδρόμηση στη βαρβαρότητα, τόσο των στρατών όσο και των λαών, εξαιτίας της οξύτατης δυστυχίας... Μόνο μία συνέπεια αυτού του πολέμου είναι απολύτως βέβαιη: η παγκόσμια εξάντληση και η δημιουργία προϋποθέσεων για την τελική νίκη της εργατικής τάξης».
Δύσκολα θα βρει κανείς ιστορική πρόβλεψη τέτοιας βαρύτητας που να επιβεβαιώθηκε με τόσο ανατριχιαστική ακρίβεια. Μόλις δύο μήνες μετά την αφόρητη «πλήξη» του Βρετανού πολιτικού, ξεσπούσε ο Μεγάλος Πόλεμος, που κράτησε τεσσαράμισι χρόνια, κόστισε τη ζωή εννέα εκατομμυρίων ανθρώπων, αποδιοργάνωσε την παγκόσμια οικονομία, πυροδότησε αλυσιδωτές επαναστάσεις και αντεπαναστάσεις και στάθηκε καταλύτης για την εμφάνιση του πρώτου σοσιαλιστικού κράτους στον κόσμο.
Ανησυχητικές αναλογίες

Θα ήθελε να πιστέψει κανείς ότι τα παθήματα έχουν γίνει μαθήματα, ιδίως σε μια εποχή όπου η ύπαρξη πυρηνικών όπλων υπενθυμίζει διαρκώς τον αφορισμό του Αϊνστάιν ότι, αν υπάρξει τρίτος παγκόσμιος πόλεμος, τότε ο τέταρτος θα γίνει με ακόντια και ρόπαλα. Αλλωστε, η διάλυση της Σοβιετικής Ενωσης αναθέρμανε τα όνειρα του Ιμάνουελ Καντ για

μια «διαρκή ειρήνη». Τι λόγο έχουν οι σημερινές μεγάλες δυνάμεις, που δεν χωρίζονται από ιδεολογικές διαφορές, που είναι εμπορικοί εταίροι, υιοθετούν λίγο-πολύ δημοκρατικές πολιτικές μορφές, ανήκουν στην ίδια φυλή και πιστεύουν στον ίδιο Θεό, να ξαναμπλεχτούν σε ολέθριες αναμετρήσεις;
Πολύ καθησυχαστικά όλα αυτά, μόνο που και η Βρετανία και η Γερμανία στις αρχές του εικοστού αιώνα ήταν συγγενείς λαοί, στενοί εμπορικοί εταίροι, με παρόμοιο κοινωνικό σύστημα, κοινή θρησκεία, χωρίς ιδιαίτερες ιδεολογικές διαφορές. Το γεγονός ότι όλα αυτά δεν εμπόδισαν τα δύο ισχυρά κράτη να αποδυθούν σε έναν αδυσώπητο αγώνα αλληλοεξόντωσης υποδηλώνει ότι οι πόλεμοι δεν ξεσπούν γιατί κάποιες αρρωστημένες ιδέες μολύνουν ξαφνικά, υπό την επίδραση ποιος ξέρει ποιων δαιμονικών παραγόντων, τις καρδιές μιας αγνής ανθρωπότητας. Ξεσπούν γιατί βαθύτερες στοιχειακές δυνάμεις ανταγωνιστικών συμφερόντων ωθούν τα έθνη προς τον έσχατο παραλογισμό, επινοώντας ταυτόχρονα τις ιδέες εκείνες που εκλογικεύουν τον παραλογισμό και εξαγνίζουν τη βαρβαρότητα.
«Οι αναλογίες (με το 1914) παραμένουν ανησυχητικές», διαπίστωνε την περασμένη εβδομάδα το βρετανικό περιοδικό Economist. «Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν πάρει τη θέση της Βρετανίας, της φθίνουσας υπερδύναμης, η οποία δεν μπορεί να εγγυηθεί την παγκόσμια ασφάλεια. Ο κύριος εμπορικός εταίρος της, η Κίνα, παίζει σήμερα τον ρόλο της Γερμανίας: μια ανερχόμενη οικονομική δύναμη, που αναπτύσσει με ταχύ ρυθμό τον στρατό της, φουσκωμένη με εθνικιστική αγανάκτηση. Η σύγχρονη Ιαπωνία ενσαρκώνει τον ρόλο της παλιάς Γαλλίας – σύμμαχος του φθίνοντος Ηγεμόνα, μια περιφερειακή δύναμη που βαίνει την κατιούσα...
Αλλά η πιο ανησυχητική αναλογία με το 1914 είναι η αίσθηση της μακάριας αυτοϊκανοποίησης. Οι επιχειρηματίες του σήμερα, όπως και οι επιχειρηματίες του τότε, είναι πολύ απασχολημένοι με το να βγάζουν λεφτά, για να προσέξουν τα ερπετά που μαζεύονται γύρω από τις οθόνες των υπολογιστών τους. Οσο για τους πολιτικούς, παίζουν με τα εθνικιστικά αισθήματα όπως έκαναν οι προκάτοχοί τους, πριν από 100 χρόνια».
Ας προσθέσουμε μία ακόμη ανησυχητική υπόμνηση. Οσο και αν μας ανακουφίζει να εξορκίζουμε ως «Κασσάνδρες» τις ενοχλητικές φωνές, γεγονός παραμένει ότι η Κασσάνδρα είχε, εν τέλει, δίκιο.

Το «όχι» της Ρόζα Παρκς

Του Θανάση Βερεμη

Η Ρόζα Παρκς ήταν μαύρη και έραβε για ένα μεγάλο μαγαζί στην πόλη Μοντγκόμερι της πολιτείας Αλαμπάμα. Μέλος του Εθνικού Συνδέσμου για την Πρόοδο των Εγχρώμων Ανθρώπων (NAACP), αρνήθηκε να δώσει τη θέση της στο λεωφορείο σε λευκό επιβάτη. Τη συνέλαβαν γιατί σύμφωνα με τους νόμους και την πρακτική «Τζιμ Κρόου» στον Νότο των ΗΠΑ, οι μαύροι όφειλαν να κάθονται στο πίσω μέρος του λεωφορείου και να δίνουν τη θέση τους στους λευκούς. Η τοπική ηγεσία των μαύρων αποφάσισε να μποϊκοτάρει τα μέσα μεταφοράς και για τον σκοπό αυτό εξέλεξαν τον πάστορα Martin Luther King Jr. Σε μια κατάμεστη από κόσμο εκκλησία ο King ανακοίνωσε την απόφαση του μποϊκοτάζ, λέγοντας ότι δεν σκόπευαν να χρησιμοποιήσουν βία κατά των «λευκών αδελφών» αλλά να βασιστούν στις «βαθύτερες αρχές της χριστιανικής πίστης». «Αν κάνουμε λάθος, τότε το Σύνταγμά μας είναι λανθασμένο, αν κάνουμε λάθος τότε ο Θεός ο παντοδύναμος κάνει λάθος...».
Ο Martin Luther King είχε γεννηθεί στην Ατλάντα της πολιτείας Τζόρτζια πριν από 26 χρόνια και είχε μόλις αποκτήσει τον διδακτορικό τίτλο από το Πανεπιστήμιο της Βοστώνης. Στον αγώνα του για τα δικαιώματα των μαύρων στον αμερικανικό Νότο ακολούθησε το παράδειγμα του Ινδού ειρηνιστή, Μαχάτμα Γκάντι.

Κατά τη διάρκεια του μποϊκοτάζ που κράτησε ένα χρόνο, οι μαύροι έκαναν τα αυτοκίνητά τους κοινόχρηστα ή περπατούσαν την απόσταση από τον προορισμό τους. Οι μαύροι τελικά θριάμβευσαν γιατί η απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου το 1956 χαρακτήρισε τους νόμους τύπου «Τζιμ Κρόου» της Αλαμπάμα αντισυνταγματικούς. Οταν το αμερικανικό κογκρέσο πέρασε τον νόμο του 1957 για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και ιδρύθηκε η Επιτροπή για τα Δικαιώματα των πολιτών, πολλοί πίστεψαν ότι η ισότητα των μαύρων είχε εξασφαλιστεί. Ωστόσο, γρήγορα έγινε φανερό ότι η πραγματικότητα διέψευδε τους αισιόδοξους. Λευκοί εστιάτορες οι οποίοι αρνήθηκαν να σερβίρουν μαύρους πελάτες αντιμετώπισαν την απόφαση των διαμαρτυρομένων να μην κουνηθούν από τη θέση τους. Ο ίδιος ο Martin Luther King έλαβε μέρος σε τέτοιες διαμαρτυρίες ώσπου συνελήφθη το 1960 και κρατήθηκε υπό άθλιες συνθήκες με αποτέλεσμα να κλονιστεί η υγεία του.

Οι φυλετικές διακρίσεις εκτός νόμου από το 1964
Μετά τη δολοφονία του Κένεντι στο Ντάλας, τα καθήκοντά του ανέλαβε ο πρώην Τεξανός γερουσιαστής και τότε αντιπρόεδρος, Λίντον Τζόνσον. Ο Τζόνσον υπήρξε ο αντίποδας του Κένεντι σε όλα, ακόμα και στο ενδιαφέρον για τα πολιτικά δικαιώματα των μειονοτήτων. Παιδί αγροτικής οικογένειας με χαμηλά εισοδήματα άσκησε το επάγγελμα του δασκάλου σε σχολείο φτωχών Ισπα-νοαμερικανών του Τέξας. Το ενδιαφέρον του για τους μη-προνομιούχους μαθητές του και ο θαυμασμός του για το έργο του Φραγκλίνου Ρούσβελτ κατέστησαν τον Τζόνσον τον καλύτερο και αποτελεσματικότερο σύμμαχο των πολιτικών δικαιωμάτων των μειονοτήτων, συνεπώς και των μαύρων. Στο πρόγραμμά του, που έφερε τον τίτλο «Η σπουδαία κοινωνία», η υπόθεση των μαύρων κατείχε την πρώτη θέση. Στον περίφημο νόμο του 1964 για τα πολιτικά δικαιώματα η φυλετική διάκριση τέθηκε εκτός νόμου. Τον ίδιο χρόνο καθιερώθηκε η ισότητα ευκαιριών στις προσλήψεις για όλους τους Αμερικανούς ανεξαρτήτως χρώματος, θρησκεύματος και καταγωγής. Τα δικαιώματα ψήφου και εκπαίδευσης απέκτησαν αυστηρή νομική κάλυψη. Ο νόμος του 1965 για το δικαίωμα ψήφου είχε ως αποτέλεσμα να αυξηθούν κάθετα οι καταγραφές μαύρων στους εκλογικούς καταλόγους των πολιτειών του Μισισσίπι και της Αλαμπάμα.
Θριαμβευτική νίκη
Στις εκλογές του 1964 ο Τζόνσον περιέγραψε το πρόγραμμά του ως προϊόν εθνικής συναίνεσης και κέρδισε θριαμβευτική νίκη έναντι του συντηρητικού αντιπάλου του Μπάρι Γκόλντουοτερ με 61% των συνολικών ψήφων. Πρόκειται για το υψηλότερο σημείο που έφθασε η πολιτική του αμερικανικού φιλελεύθερου κράτους πρόνοιας. Το τίμημα για το Δημοκρατικό κόμμα ήταν να χάσει οριστικά την ψήφο των νότιων πολιτειών αλλά και ο φιλελευθερισμός με κοινωνικό περιεχόμενο να γνωρίσει μια  σταδιακή συρρίκνωση. Η υπόθεση όμως των μαύρων δικαιώθηκε οριστικά.
Στροφή από το Ανώτατο Δικαστήριο
Η στροφή της αμερικανικής δικαιοσύνης υπέρ των δικαιωμάτων των μαύρων ξεκίνησε με τον διορισμό του αρχιδικαστή Earl Warren στο Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ το 1953. Στην υπόθεση «Μπράουν εναντίον του Συμβουλίου Εκπαίδευσης της Τοπήκα», ο Warren σημείωσε ότι «Στον τομέα της δημόσιας εκπαίδευσης το δόγμα “χωριστά αλλά ίσα» δεν έχει καμία θέση. Οι χωριστές υπηρεσίες για την εκπαίδευση των μαύρων παιδιών τους δημιουργούν συναισθήματα κατωτερότητας τα οποία θα τα συνοδεύουν για όλη τους τη ζωή...». Ομως οι πολιτείες στις οποίες οι φυλετικές διακρίσεις ήταν ήδη θεσμικά κατοχυρωμένες, αντιστάθηκαν στις αποφάσεις του Ανώτατου Δικαστηρίου με νύχια και με δόντια. Χρηματοδοτούσαν τα δίδακτρα των λευκών που έφευγαν από τα δημόσια σχολεία με μαύρους και πήγαιναν σε ιδιωτικά ή έκλειναν τα δημόσια στα οποία επιτρεπόταν η είσοδος των μαύρων μαζί με τους λευκούς.
Παρά τις μεγάλες προσδοκίες των Αμερικανών φιλελευθέρων ο νεαρός επικοινωνιακός διάδοχος του Αϊζενχάουερ στην προεδρία, John F. Kennedy, απέφυγε τις μεγάλες συγκρούσεις με το συντηρητικό του Κογκρέσο στον τομέα των πολιτικών δικαιωμάτων των μαύρων. Περίμενε ώς το 1962 για να τιμήσει την προεκλογική του υπόσχεση ότι θα καταργούσε τις φυλετικές διακρίσεις σε οικισμούς οι οποίοι πραγματοποιήθηκαν με ομοσπονδιακή χρηματοδότηση.
Στο μεταξύ ο αγώνας για την κατάργηση των φυλετικών διακρίσεων συνεχιζόταν. Οι ομάδες λευκών και μαύρων νέων που πήγαιναν από τον Βορρά στον Νότο με νοικιασμένα λεωφορεία πύκνωναν και οι ειρηνικές τους διαμαρτυρίες αντιμετωπίζονταν με θανατηφόρα κάποτε βία από τους εχθρούς των πολιτικών δικαιωμάτων.
Σταθμός στον αγώνα για τα πολιτικά δικαιώματα υπήρξε η πορεία στην Ουάσιγκτον στις 28 Αυγούστου, 1963. Διακόσιες πενήντα χιλιάδες μαύροι και λευκοί συγκεντρώθηκαν μπροστά από το μνημείο Ουάσιγκτον στην πρωτεύουσα και άκουσαν με συγκίνηση τον ιστορικό λόγο του Martin Luther King που άρχιζε με τα εμβληματικά λόγια: «Εχω ένα όνειρο».

*Ο κ. Θάνος Βερέμης είναι ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών

Ο πρωταθλητής - σαμποτέρ των Γερμανών

Σαν σήμερα πριν από 71 χρόνια, ο αθλητής και αντιστασιακός Γιώργος Ιβάνωφ εκτελέστηκε στην Καισαριανή

Γ. Συριδης

Δευτέρα 4 Ιανουαρίου 1943. Πρωί. Από τις φυλακές Αβέρωφ στη λεωφόρο Αλεξάνδρας, εκεί όπουσήμερα βρίσκεται ο Αρειος Πάγος, ένα καμιόνι ξεκινά το δρομολόγιο του θανάτου. Τελικός προορισμός το σκοπευτήριο της Καισαριανής. Οι μελλοθάνατοι είναι ο Γεώργιος Ιβάνωφ και οι συνεργάτες του, Βασίλης Μαλιόπουλος και Γιάννης Κοντόπουλος. Εχουν καταδικαστεί σε θάνατο σε μία από τις δίκες-παρωδία των αρχών κατοχής.

Ο Ιβάνωφ προσπαθεί να δραπετεύσει κατά τη διάρκεια του δρομολογίου. Εξουδετερώνει τους φρουρούς του και πηδάει από το καμιόνι με τις χειροπέδες στα χέρια. Δέχεται πυροβολισμό στην πλάτη. Τον μεταφέρουν τραυματία στον τόπο εκτέλεσης. Λίγο πριν πεθάνει φωνάζει: «Ζήτω η Πολωνία, ζήτω η Ελλάδα».

Μπορεί να γεννήθηκε στην Πολωνία, όμως ο Γιώργος Ιβάνωφ, αθλητής του Ηρακλή και πρωταθλητής Ελλάδος στην κολύμβηση, αποδείχθηκε πιο Ελληνας από πολλούς, ένας πραγματικός ήρωας της Αντίστασης. Χαρακτηρίστηκε από πολλούς ο κορυφαίος σαμποτέρ του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

Οχι άδικα, αν αναλογιστεί κανείς τη δράση του στη διάρκεια της Αντίστασης. Με τους συνεργάτες του και τη φοιτήτρια Χημείας Γαβριέλλα Μαλιοπούλου στέλνουν πληροφορίες ζωτικής σημασίας στη Μέση Ανατολή, εκεί όπου είχε εκπαιδευτεί από τους Αγγλους και οι νηοπομπές προς τον Ρόμελ καταστρέφονται. Επόμενος στόχος υπήρξε το εργοστάσιο πυρομαχικών των αδελφών Μαλτσινιώτη. Με τους συνεργάτες του καταφέρνουν να εισχωρήσουν στα ενδότερα του εργοστασίου χωρίς να γίνουν αντιληπτοί από την Γκεστάπο και κατασκευάζουν ελαττωματικά πυρομαχικά!

Ο Ιβάνωφ δεν σταμάτησε εκεί. Εβαλε στόχο τα υποβρύχια των Γερμανών, που είχαν βάση στη Σαλαμίνα και χρησιμοποιούσαν τα ναυπηγεία Σκαραμαγκά για τη συντήρησή τους. Στις 14 Μαρτίου 1942 το υποβρύχιο U-133 βυθίζεται ενώ έπλεε έξω από τη Σαλαμίνα. Οι Γερμανοί υπέθεσαν ότι το χτύπησε νάρκη, στην πραγματικότητα όμως ο Ιβάνωφ είχε βουτήξει την προηγούμενη μέρα (ως δεινός κολυμβητής) και τοποθέτησε ωρολογιακούς εκρηκτικούς μηχανισμούς. Δύο μήνες μετά, βύθισε με τον ίδιο τρόπο και το ισπανικό ατμόπλοιο «Σαν Ισιντόρε» που έκανε λαθρεμπόριο για λογαριασμό των Γερμανών. Ιδια τύχη είχαν άλλα δύο πλοία, στην Πάτρα, τα οποία μετέφεραν πολεμοφόδια στη Βόρεια Αφρική.

Επιστρέφοντας στην Αθήνα, μεταμφιεσμένος σε Γερμανό στρατιώτη μπήκε στο στρατιωτικό αεροδρόμιο του Ελληνικού, έριξε σε αεροπλάνα και βαρέλια καυσίμων εκρηκτική σκόνη, τα πυροδότησε με ειδικό μηχανισμό και κατέστρεψε εκατοντάδες γερμανικά αεροσκάφη, που προορίζονταν για τις επιχειρήσεις του Αξονα στη Β. Αφρική.

Ο Ιβάνωφ ήταν ταγμένος στην Αντίσταση. Είχε γεννηθεί στη Βαρσοβία το 1911 από Ρώσο πατέρα και Ελληνίδα μητέρα, η οποία μετακόμισε στη Θεσσαλονίκη το 1925 και παντρεύτηκε τον Γιάννη Λαμπριανίδη. Σπούδασε Γεωπονία στο Βέλγιο, μιλούσε έξι γλώσσες (πολωνικά, ελληνικά, αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, ρωσικά) και ασχολήθηκε από μικρός με τον αθλητισμό. Υπήρξε τερματοφύλακας του Ηρακλή, ωστόσο τον είχε κερδίσει η κολύμβηση. Μάλιστα, αναδείχτηκε πρωταθλητής Ελλάδας στα 100 μέτρα ελεύθερο με χρόνο 1΄12΄΄.

Ο Ιβάνωφ θεωρείται ήρωας της Αντίστασης όχι μόνο για τους Ελληνες, αλλά για τους Πολωνούς και για τους Βρετανούς. Ο Ηρακλής, ο σύλλογος στον οποίο αγωνίστηκε, τον τίμησε δίνοντας το όνομά του στο κλειστό γυμναστήριο μπάσκετ στην οδό Αγίου Δημητρίου στη Θεσσαλονίκη. Το 1976 η Ελλάδα τού απένειμε το ανώτατο πολεμικό παράσημο, το Χρυσούν Αριστείον Ανδρείας, και ανάλογα παράσημα του απένειμαν η Πολωνία και η Μεγάλη Βρετανία. Μάλιστα, στη Θεσσαλονίκη, στην οδό Λαγκαδά υπάρχει άγαλμα προς τιμήν του.

Οι Πολωνοί έδωσαν το όνομά του σε δρόμους, έφτιαξαν ανδριάντες και του αφιέρωσαν ειδική αίθουσα στο Πολεμικό Μουσείο της Βαρσοβίας, ενώ η ζωή του έγινε και κινηματογραφική ταινία!