ΕΝΟΤΗΤΑ 4

                                                         

Η τελευταία φάση της γαλλικής επανάστασης

και η εποχή του Ναπολέοντα (1795-1815)

Η τρίτη και τελευταία φάση της γαλλικής επανάστασης, 1794 – 1799

Επικράτηση των μετριοπαθών Θερμιδοριανών, οι οποίοι:

·      ελέγχουν τη Συμβατική

·      ψηφίζουν νέο σύνταγμα (1795)

·      αναθέτουν την εκτελεστική εξουσία στο Διευθυντήριο.

Η εποχή του Ναπολέοντα,1799 -1815

Η αναρρίχησή του στην εξουσία:

·      Στα τέλη του 1799, ο Ναπολέων Βοναπάρτης καταλαμβάνει την εξουσία με τη συγκατάθεση του Διευθυντηρίου.

·      Ο Ναπολέων ανακηρύχθηκε Πρώτος Ύπατος το 1799 και τελικά Αυτοκράτορας το 1804, με τη στήριξη της αστικής τάξης.

Οι μεταρρυθμίσεις του:

·      Στη διοίκηση

·      Στην εκπαίδευση       με στόχο τον έλεγχο και την αποτελεσματικότερη

·      Στην οικονομία          λειτουργία της κρατικής μηχανής    

Το σημαντικότερο έργο του:

·      Η θέσπιση το 1804 ενός νέου νομικού κώδικα, του Ναπολεόντειου κώδικα.

Η εξωτερική πολιτική του Ναπολέοντα:

·      Αντιμετώπισε όλες τις σημαντικές ευρωπαϊκές δυνάμεις της εποχής.

·      Έθεσε υπό τον έλεγχό της ένα μεγάλο μέρος της Ευρώπης.

·      Δημιούργησε βασίλεια – δορυφόρους της Γαλλίας στην Ευρώπη.

·      Εφάρμοσε από το 1806 τον ηπειρωτικό αποκλεισμό σε βάρος της Αγγλίας.

Η γαλλική παρουσία στις ευρωπαϊκές χώρες αντιμετώπισε την αντίδραση:

·      των ευγενών και του ανώτερου κλήρου

·      των λαϊκών στρωμάτων.

Η μάχη του Βατερλό το 1815 σήμανε το τέλος της κυριαρχίας του Ναπολέοντα.

Γαλλική επανάσταση και εποχή του Ναπολέοντα: μια αποτίμηση

·      Η αστική τάξη κατέλαβε την εξουσία.

·      Τα συμφέροντά της προωθήθηκαν με μεταρρυθμίσεις.

·      Οι αρχές του Διαφωτισμού έγιναν πολιτικά αιτήματα.

·      Η απολυταρχία γκρεμίστηκε στη Γαλλία και κλονίστηκε στην Ευρώπη.

·      Αναπτύχθηκε η ιδέα της σύμπτωσης των ορίων έθνους και κράτους.

·      Η εκκλησία διαχωρίστηκε από το κράτος.

·      Τα προνόμια καταργήθηκαν.

·      Ο λαός αναδείχτηκε σε κινητήρια δύναμη της ιστορίας.

·      Αναπτύχθηκαν ιδέες και κινήματα που επηρέασαν την παγκόσμια ιστορία.

Το Συνέδριο της Βιέννης

Τα θέματα του Συνεδρίου της Βιέννης (1814-15):

·      η επαναχάραξη των συνόρων.

·      η ανασυγκρότηση της απολυταρχίας.

·      η καταστολή των επαναστατικών ιδεών.

Η Ιερή Συμμαχία και η Παλινόρθωση (1815-1830):

·      Στα τέλη του 1815 ιδρύεται η Ιερή Συμμαχία, η οποία απαρτίζεται από τα προπύργια της απολυταρχίας, τη  Ρωσία, την Αυστρία και την Πρωσία.

·      Όλοι σχεδόν οι εκθρονισμένοι ηγεμόνες επανήλθαν στους θρόνους τους. Το φαινόμενο αυτό ονομάστηκε Παλινόρθωση.

Η ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΜΟΥ

Αν θέλετε να παρακολουθήσετε τις παρουσιάσεις του βιβλίου μου  σε Αθήνα και Πειραιά , πατήστε ΕΔΩ και ΕΔΩ.

ΤΙΤΛΟΣ : «COMICoΤΡΑΓΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

1909 – 1949»

από τις εκδόσεις ΑΡΜΟΣ.

ΘΕΜΑ: Η εξιστόρηση ( με τη χρήση κόμικς) των σημαντικότερων γεγονότων  της περιόδου 1909 (κίνημα Στρατιωτικού Συνδέσμου – έλευση Βενιζέλου) – 1949 ( τέλος εμφυλίου)  της ελληνικής ιστορίας, μιας περιόδου ιδιαίτερα ενδιαφέρουσας και κομβικής.

Το βιβλίο μπορείτε να το αγοράσετε ηλεκτρονικά ή στα βιβλιοπωλεία.

Πριν λίγο καιρό συμμετείχα σε έναν αξιόλογο διαγωνισμό δημιουργικής γραφής διηγήματος με θέμα «Το νερό».  Στην κριτική επιτροπή (εξ ου και το “αξιόλογος”) συμμετείχαν οι αναγνωρισμένοι  συγγραφείς: Ισίδωρος Ζουργός, Σοφία Νικολαΐδου, Γιώργος Κορδομενίδης και Θωμάς Κοροβίνης. Το διήγημά μου με τίτλο “Υδροφόρος ορίζοντας” έλαβε διάκριση και  συμπεριελήφθηκε στο βιβλίο - συλλογή που εκδόθηκε μαζί με τα υπόλοιπα διακριθέντα διηγήματα.

Παρακάτω  παραθέτω το διήγημα : (σας συνιστώ αργή ανάγνωση , όπως όταν διαβάζουμε ποίηση).

ΥΔΡΟΦΟΡΟΣ ΟΡΙΖΟΝΤΑΣ

Δεν τον χωρούσε το κρεβάτι κι ας ήταν περασμένα μεσάνυχτα. Το μυαλό του δούλευε πυρετωδώς κι απόκριση δεν έπαιρνε. Σαν το βαρύ στομάχι. Ορισμένα πράγματα δεν χωνεύονται εύκολα.

Πώς έφτασε ως εδώ; Ποιοι τον έσπρωξαν; Ποιο μερίδιο του πρέπει;

Απαντήσεις πολλές κι απάντηση καμία. Για την ακρίβεια μόνο μία. Το πρωί στις δέκα θα χτυπούσε το κουδούνι ο δικαστικός επιμελητής. And, game over.

Όλη η ζωή σε μια βαλίτσα. Και τι να πρωτοχωρέσει κι αυτή; Το παρόν του; Το παρελθόν του;

Το μέλλον του.

Δυο τρία ρούχα χειμώνα καλοκαίρι, κάνα δυο αλλαξιές εσώρουχα, ένα δεύτερο ζευγάρι παπούτσια, ένα πιρούνι, ένα κουτάλι, το αγαπημένο του καπέλο, ένα σεντόνι,  μια κουβέρτα και δυο βιβλία για προσκέφαλο. Κι έναν σουγιά. Για καλό, για κακό. Την ήξερε τη ζωή. Αλλά με αμπαρωμένη την πόρτα το βράδυ.

Πέταξε πέρα το πάπλωμα, ντύθηκε πρόχειρα κι έσβησε το φως. Από συνήθεια κλείδωσε και την πόρτα. Κατέβηκε, άναψε τσιγάρο, το φύσηξε δυνατά σηκώνοντας το κεφάλι καθώς πήρε να βηματίζει στον έρημο σχεδόν από ανθρώπους κι αυτοκίνητα δρόμο της πόλης. Η βροχή είχε κοπάσει αλλά ο καιρός ήταν φορτωμένος. Όσοι είχαν απομείνει έξω βιάζονταν να επιστρέψουν προσδοκώντας έναν ξεκούραστο ύπνο. Ευτυχώς, δεν κινδύνευε να έρθει πρόσωπο με πρόσωπο  με γνωστούς του. Όλοι σ’ αυτήν την πόλη τού ήταν άγνωστοι. Ίσως, κάποιος παλιός πελάτης.  Αλλά, τέτοιος είχε καιρό να διαβεί το κατώφλι του μαγαζιού. Τάχυνε το βήμα του να φτάσει μέχρι την κοντινή πλατεία. Στη βιασύνη του πάτησε μια λακκούβα με λασπόνερα και τα μπατζάκια του παντελονιού του ζωγραφίστηκαν καφέ. Βλαστήμησε κάτι καθώς μια σκέψη διαπέρασε το μυαλό του και μαζί της ένα πρακτικό πρόβλημα. Κοίταξε γύρω του. Ο ήχος του σιντριβανιού του τράβηξε το βλέμμα. Βάδισε αμέσως κατά κει. Πέταξε πέρα το τσιγάρο του, ανέβασε το ένα πόδι στο μάρμαρο και βάλθηκε να βουτάει το χέρι του στο παγωμένο νερό. Να βουτάει και να καθαρίζει. Να καθαρίζει και να βουτάει. Το πρόσωπό του μονομιάς μαλάκωσε. Ένα αχνό χαμόγελο σχηματίστηκε καθώς κατέβαζε το πόδι του στον δρόμο.

Βιβλία εναντίον κοροναϊού

 Για να αξιοποιήσετε ποιοτικά τον χρόνο σας περιμένοντας το πέρασμα του ιού, σας προτείνω - τι άλλο; - βιβλία.

ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ : Η εφημερίδα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ από την Κυριακή 22 Μαρτίου θα προσφέρει τα απομνημονεύματα των αγωνιστών του 1821. Εξαιρετική προσπάθεια για να μάθουμε από πρώτο χέρι τα γεγονότα (με την απαραίτητη προσοχή , φυσικά, λόγω του υποκειμενικού τους χαρακτήρα). Πρώτα στη σειρά, τα απομνημονεύματα του Κολοκοτρώνη.

Βιβλίο 1^ο : Ο αλγόριθμος της Σοφίας, Μ. Ανδριωτάκης, εκδ. Κριτική

Το διαδίκτυο σήμερα μας παρέχει μια εκπληκτική ευκαιρία να εκφραστούμε, να ερευνήσουμε, να επικοινωνήσουμε, να διασκεδάσουμε, να ενημερωθούμε, να βρούμε φίλους και συντρόφους, να μορφωθούμε, να πολιτικοποιηθούμε και να συμμετάσχουμε σε διαλόγους. Κι όλα αυτά τα κάνει μέσω αλγορίθμων που γράφονται από προγραμματιστές οι οποίοι εργάζονται για μια χούφτα εταιρειών της Σίλικον Βάλεϊ. Υπάρχει τρόπος να αποκομίσουμε σοβαρά οφέλη από τα νέα μέσα χωρίς να διακινδυνεύσουμε την ύπαρξή μας; Μπορούμε να γράψουμε τον δικό μας «αλγόριθμο»; Το βιβλίο επιχειρεί μέσα από έναν ζωντανό διάλογο να αναδείξει τις σημαντικότερες προκλήσεις που θέτει σήμερα το διαδίκτυο και τα social media στους χρήστες και να συνθέσει έναν πρωτότυπο «αλγόριθμο», με αποφάσεις που μπορεί καθένας να πάρει ώστε να πλοηγηθεί έξυπνα μέσα στον αχανή online ωκεανό. ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΜΙΑ ΚΡΙΤΙΚΗ ΕΔΩ

Βιβλίο 2^ο : Η επιστροφή, Γεώργιος Γκέκος, Εκδ. Καπόν

Μία πρωτότυπη έρευνα για την ιστορία των αγωνιστών του Αλέξανδρου Υψηλάντη, που επέζησαν από τις φονικές συγκρούσεις της Επανάστασης του 1821 στη Μολδοβλαχία. Πολλοί από αυτούς κατέφυγαν στη ρωσική Οδησσό και από κει ξεκίνησαν τη δραματική πορεία της επιστροφής τους στην Ελλάδα. Απώτερος προορισμός ήταν η Μασσαλία, όπου θα επιβιβάζονταν σε καράβια για το Αιγαίο. Η πορεία τους δύσκολη. Φυγάδες, ρακένδυτοι και πεινασμένοι, διασχίζουν την Ανατολική και Κεντρική Ευρώπη εκτεθειμένοι στον βαρύ χειμώνα, με αποτέλεσμα πάρα πολλοί να χάσουν τη ζωή τους. Περνάνε από τη Ρωσία, την Πολωνία και τη Γερμανία, και φθάνουν στην Ελβετία, όπου η πολιτική των Μεγάλων Δυνάμεων τους καθηλώνει για μήνες, ενώ η Γαλλία τούς κλείνει τον δρόμο.

Οι Ελβετοί, οργανωμένοι σε πάνω από 100 φιλελληνικούς συλλόγους, τους φιλοξενούν στα διάφορα καντόνια, όπου βρίσκουν συγκινητική συμπαράσταση από πολίτες, την εκκλησία και τον Τύπο. Τους παρέχουν φαγητό, ρούχα, ιατρική περίθαλψη. Φιλέλληνες περιγράφουν σε συγγράμματα και εκδόσεις της εποχής την καθημερινότητα των φιλοξενουμένων. Στις μαρτυρίες τους, που παρουσιάζονται εδώ σε μετάφραση, καταγράφουν διάφορες ιστορίες και ονόματα φυγάδων, καθώς και τον αγώνα τους για την ελευθερία. Τελικά, η Γαλλία υποχωρεί, και έπειτα από 3.000 χλμ. δρόμο οι Έλληνες φθάνουν το 1823 στη Μασσαλία. Επιβιβαζόμενοι σε τρία καράβια, οι 158 από αυτούς επιστρέφουν στην πατρίδα. Το όνειρο γίνεται πραγματικότητα... ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΜΙΑ ΚΡΙΤΙΚΗ ΕΔΩ

Βιβλίο 3^ο : ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΕΙΚΟ (ΜΙΚΡΟΜΕΓΑ), Νίκος Πλατής, εκδ. Των συναδέλφων

Διαβάζοντας το Κολοκοτρωνέικο, πέραν των αμιγώς επαναστατικών "ρεπορτάζ", ο αναγνώστης έχει πρόσβαση και σε πλήθος "λεπτομερειών" που η επίσημη ιστορία αποσιωπά εκ συστήματος, όπως λόγου χάρη:
-Ότι στη Λευκάδα (Santa Maura), λίγο πριν την έκρηξη της Επανάστασης, κυκλοφορούσε ένας καουμπόης με την παραδοσιακή στολή του (καπέλο αλά Τζον Γουέιν, μπότες με σπιρούνια κτλ.).
-Ότι στα 1824, όταν ο λόρδος Μπάιρον εγκαταστάθηκε στην Κεφαλονιά ως "τουρίστας", ακολούθησε επακριβώς το... παραδοσιακό παιδοφιλικό πρόγραμμα (όπως γράφει η βιογράφος του Βύρωνα Μπενίτα Άισνερ) που "προσέφερε" η νήσος σ' εκείνους που είχαν το πουγκί με τους απαιτούμενους παράδες· ξεναγός δε του ρομαντικού Άγγλου ποιητή ο γνωστός μας εθνικός ήρως Ανδρούτσος.
- Ότι ο Ιμπραήμ διέδιδε πως ο Κολοκοτρώνης δεν αξίζει ούτε μία πρέζα ταμπάκο και πως ο Κολοκοτρώνης από τη μεριά του τον καλούσε να παλέψουν (σε μονομαχία).
- Ότι ο Καποδίστριας δεν ήταν Έλληνας, αλλά ένας ελληνοποιημένος αριστοκράτης Βενετζάνος (Βενετσιάνος).
- Ότι ο προαναφερόμενος Καποδίστριας είχε σκεφθεί να εποικήσει την Ελλάδα με Ελβετούς χωρικούς.
- Ότι η παροιμία "Ήρθαν τα άγρια να διώξουν τα ήμερα" στα απομνημονεύματα του Κολοκοτρώνη παρουσιάζεται παντελώς αντεστραμμένη, διέπεται από το δίκαιο των αγρίων και ουχί το αντίθετο: "τα ήμερα δεν θα διώξουν τα άγρια, όλα φεύγουν, ο σπουργίτης πάντοτε μένει". Που πάει να πει πως από τότε (1821) μέχρι και σήμερα πολλά άλλαξαν, ακόμη και η σημασία των παροιμιών... (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Να ενημερώσω όσους πρόκειται να αγοράσουν βιβλία ότι τεραστια ποικιλία και πολύ καλές τιμές έχουν τα βιβλιοπωλεία : Πολιτεία (Ακαδημίας και Ασκληπιού) και Πρωτοπορία (Γραβιάς και Εμ. Μπενακη) στο κέντρο της Αθήνας.
Καλές γιορτές μ' ένα βιβλίο.

ΕΝΟΤΗΤΑ 10

Ελληνική επανάσταση και Ευρώπη

Ελληνική επανάσταση και ευρωπαϊκή διπλωματία (1821-1830)

Η αρνητική διεθνής συγκυρία:

·      Στόχος των ευρωπαϊκών δυνάμεων ήταν η διαμόρφωση μιας ισορροπίας δυνάμεων, ενός status quo, που θα απέτρεπε στο μέλλον τις συγκρούσεις.

·      Η Ευρώπη βίωνε την Παλινόρθωση.

·      Η ελληνική επανάσταση ήταν μια συνιστώσα του ανατολικού ζητήματος.

Οι διπλωματικές εξελίξεις κατά τη διάρκεια της ελληνικής επανάστασης (1821-1830:

·      1821-1822: καταδίκη της ελληνικής επανάστασης από τον τσάρο και επικράτηση του δόγματος της ακεραιότητας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

·      1823: στροφή στην ευρωπαϊκή διπλωματία από τον Άγγλο υπουργό Εξωτερικών Τζόρτζ Κάνιγκ, που αναγνώρισε τους Έλληνες ως εμπόλεμη δύναμη.

·      1824: αντίδραση της Ρωσίας με την πρόταση του σχεδίου των τριών τμημάτων, το οποίο απορρίφθηκε και από το σουλτάνο και από τους Έλληνες.

·      1824-1825: σύναψη από τους επαναστάτες δύο δανείων με αγγλικές τράπεζες.

·      1825: υπογραφή από τους Έλληνες της πράξης προστασίας από τους Άγγλους.

·      1826: απόφαση των Μεγάλων Δυνάμεων να λύσουν το ελληνικό ζήτημα.

·      1827: υπογραφή από Αγγλία, Γαλλία και Ρωσία της ιουλιανής συνθήκης του Λονδίνου και ένοπλη επέμβασή τους, στη ναυμαχία του Ναβαρίνου, όπου οι στόλοι των τριών Δυνάμεων σύντριψαν τον τουρκοαιγυπτιακό στόλο.

·      1828-1829: ήττα του σουλτάνου στο ρωσοτουρκικό πόλεμο.

·      1829: απόδοχή από τον σουλτάνο των αποφάσεων των Δυνάμεων με τη συνθήκη της Αδριανούπολης.

·      1830: υπογραφή της συνθήκης του Λονδίνου, με την οποία οι Δυνάμεις αποφάσισαν την ίδρυση ανεξάρτητου ελληνικού κράτους και επέλεξαν ως ηγεμόνα του τον Λεοπόλδο του Σαξ-Κόμπουργκ, αλλά ο ίδιος δεν αποδέχτηκε την εκλογή του. Σύνορα : Σπερχειός - Αχελώος

Το κίνημα του φιλελληνισμού

Ορισμός:

Ο φιλελληνισμός ήταν ένα κίνημα συμπαράστασης στους Έλληνες και στρεφόταν εναντίον τόσο της οθωμανικής απολυταρχίας, όσο και της Ιερής συμμαχίας.

Αιτίες ανάπτυξης του φιλελληνισμού:

·      ο φιλελευθερισμός και ο ριζοσπαστισμός της γαλλική επανάστασης,

·      ο θαυμασμός των Ευρωπαίων για τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό,

·      ο αποτροπιασμός για τις βιαιότητες των Τούρκων,

·      η συγκίνηση από τις ελληνικές επιτυχίες.

Η προσφορά του φιλελληνισμού:

·      οικονομική ενίσχυση,

·      ηθική συμπαράσταση,

·      προσωπική συμμετοχή φιλελλήνων στον Αγώνα.

ΕΝΟΤΗΤΑ 11

                Τα επαναστατικά κύματα του 1830 και του 1848 στην Ευρώπη

Οι επαναστάσεις του 1830

Η επανάσταση στη Γαλλία:

Εκδηλώθηκε από τη μεγαλοαστική τάξη και τα λαϊκά στρώματα εναντίον του βασιλιά Καρόλου Ι’, αλλά τη λύση επέβαλαν οι φιλελεύθεροι αστοί, οι οποίοι ευνόησαν την άνοδο στο θρόνο ενός μετριοπαθούς βασιλιά, του Λουδοβίκου-Φιλίππου.

Η επανάσταση στο Βέλγιο:

Οδήγησε στην ίδρυση ανεξάρτητου βελγικού κράτους το 1830.

Η επανάσταση στην Πολωνία:

Είχε εθνικό χαρακτήρα με κύριο αίτημα την ανεξαρτησία από τη Ρωσία, αλλά απέτυχε, εξαιτίας α) της επέμβασης ισχυρών ρωσικών δυνάμεων και β) των διαφωνιών μεταξύ των επαναστατών.

Οι επαναστάσεις του 1848

Αίτια:

·      Οικονομικά - κοινωνικά: πτώση του βιοτικού επιπέδου των λαϊκών στρωμάτων.

·      Εθνικά: ανάδυση εθνικών ιδεών.

·      Πολιτικά: ενίσχυση των ανατρεπτικών δυνάμεων.

Η επανάσταση στη Γαλλία:

Οδήγησε αρχικά στο σχηματισμό δημοκρατικής κυβέρνησης, η οποία παραχώρησε πολιτικά δικαιώματα σε όλους τους άνδρες και πήρε μέτρα οικονομικής ανακούφισης των λαϊκών τάξεων, αλλά στη συνέχεια τα μέτρα αυτά αναιρέθηκαν.

Η επανάσταση στην Αυστρία:

Προκάλεσε αρχικά τη φυγή του αυταρχικού πρωθυπουργού Μέτερνιχ και του αυτοκράτορα Φερδινάνδου, αλλά στην εξέλιξή της καταπνίγηκε.

Η επανάσταση στην Ουγγαρία:

Οι επαναστάτες με επικεφαλής τον Κόσουτ κήρυξαν την ανεξαρτησία της Ουγγαρίας και σχημάτισαν κυβέρνηση, αλλά τελικά και αυτή η επανάσταση καταπνίγηκε.

Η επανάσταση στην Πρωσία:

Ανέδειξε δύο ρεύματα, εκ των οποίων το ένα υποστήριζε τη δημιουργία μιας Μεγάλης Γερμανίας με τη συμμετοχή και της Αυστρίας και το άλλο  μιας Μικρής Γερμανίας υπό την καθοδήγηση της Πρωσίας.

 Αποτίμηση των κινημάτων του 1848

Τα επαναστατικά κινήματα του 1848, που ονομάστηκαν η άνοιξη των λαών:

·      επηρέασαν σημαντικά το πολιτικό σκηνικό,

·      ευνόησαν τη μεγαλοαστική τάξη,

·      συνέβαλαν στην ανάδυση τα εθνικών αιτημάτων πολλών λαών.

·      μετατόπισαν το μέτωπο κοινωνικής αντιπαράθεσης από την αντιπαράθεση ευγενών - αστών στη σύγκρουση μεταξύ αστών και εργατών.

ΕΝΟΤΗΤΑ 12

ΕΝΟΤΗΤΑ 12

Η ωρίμανση της βιομηχανικής επανάστασης

Το φαινόμενο βιομηχανική επανάσταση

Οι πρώτες βιομηχανίες δημιουργήθηκαν στη Μεγάλη Βρετανία γύρω στα 1750-1780. Το φαινόμενο αυτό ονομάστηκε εκβιομηχάνιση.

Κύρια χαρακτηριστικά της εκβιομηχάνισης:

·      Η εκτεταμένη χρήση νέων τεχνικών μέσων με επακόλουθα: 

Ø      τον περιορισμό της χειρωνακτικής εργασίας,

Ø      την  αύξηση της παραγωγής,

Ø      τη μείωση του κόστους των προϊόντων.

·      Η αξιοποίηση νέων μορφών ενέργειας – κυρίως του άνθρακα.

·      Η εφαρμογή καινοτομιών στη μεταλλουργία.

·      Η συγκέντρωση των εργαζομένων στα εργοστάσια.

·      Οι υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης.

Κύριοι πόλοι ανάπτυξης ήταν η υφαντουργία και η μεταλλουργία.

Η εξάπλωση της βιομηχανικής επανάστασης

Στα μέσα του 19^ου αιώνα η εκβιομηχάνιση περιοριζόταν:

·      στη Μ. Βρετανία,

·      στη βόρεια και ανατολική Γαλλία,

·      στις Κάτω Χώρες και το Βέλγιο,

·      στις όχθες του ποταμού Ρήνου,

·      στη βόρεια Ιταλία.

Από τα μέσα του 19^ου αιώνα και μετά εξαπλώθηκε με γρήγορους ρυθμούς σε νέες περιοχές της Ευρώπης και στις ΗΠΑ.

Καινοτομίες στον 19^ο αιώνα:

·      Χημεία: μαζική παραγωγή αγαθών.

·      Ηλεκτρισμός: (α) ως πηγή ενέργειας, (β) ως μέσο φωτισμού.

Η επανάσταση στις συγκοινωνίες και τις επικοινωνίες

·      Σιδηρόδρομος         Σύμβολα της

·      Ατμόπλοιο               βιομηχανικής ανάπτυξης       

·      Αυτοκίνητο

·      Αεροπλάνο

·      Μέσα μετάδοσης ήχου

Οικονομικός φιλελευθερισμός και καπιταλισμός

Ο νέος τρόπος οργάνωσης της οικονομίας ονομάστηκε οικονομία της ελεύθερης αγοράς ή καπιταλισμός  ή κεφαλαιοκρατία.

Ιδεολογική βάση του νέου συστήματος:

Ο οικονομικός φιλελευθερισμός, σύμφωνα με τον οποίο οι επιχειρηματίες είχαν την ελευθερία να πράττουν ό,τι εκείνοι έκριναν αναγκαίο, για να κερδίζουν à το ατομικό συμφέρον θεωρούνταν σημαντικότερο του κοινωνικού.

Χαρακτηριστικά του καπιταλισμού:

·      επιχειρήσεις με μετοχικό κεφάλαιο,

·      μεγάλες τράπεζες,

·      ολιγοπώλια ή μονοπώλια,

·      περιοδικές οικονομικές κρίσεις.

ΕΝΟΤΗΤΑ 6

                                                          ΕΝΟΤΗΤΑ 6

              Τα επαναστατικά κινήματα των ετών 1820-1821 στην Ευρώπη

Οι ευρωπαϊκοί λαοί αμφισβήτησαν τις αποφάσεις του συνεδρίου της Βιέννης (1815) διατυπώνοντας πολιτικές και εθνικές διεκδικήσεις.

Πολιτικές διεκδικήσεις

·      Σύνταγμα

·      Κοινοβουλευτικοί θεσμοί

·      Αναγνώριση ατομικών ελευθεριών και πολιτικών δικαιωμάτων.

Σχηματίστηκαν τρία πολιτικά ρεύματα:

·      Οι μετριοπαθείς φιλελεύθεροι (μεγαλοαστοί, φιλελεύθεροι ευγενείς): ήθελαν συνταγματική μοναρχία με εκλογικό δικαίωμα εξαρτημένο από την περιουσία.

·      Οι ριζοσπάστες δημοκρατικοί (μικροαστοί, διανοούμενοι): ήθελαν αβασίλευτη δημοκρατία με πολιτικά δικαιώματα για όλους.

·      Οι σοσιαλιστές (διανοούμενοι, εργάτες): ήθελαν κοινωνική και πολιτική ισότητα.

Εθνικές διεκδικήσεις

Η συνειδητοποίηση της ιδέας του έθνους είχε ως αποτέλεσμα εθνικές διεκδικήσεις, καθώς πληθυσμοί με εθνική συνείδηση δεν διέθεταν κράτος, επειδή:

·      ζούσαν σε μεγάλες πολυεθνικές αυτοκρατορίες (Αυστριακή, Οθωμανική).

·      ζούσαν διάσπαρτοι σε διάφορα κράτη (γερμανικό, ιταλικό, πολωνικό έθνος).

Αρχή των εθνοτήτων = η επιδίωξη να συγκεντρωθούν όλοι οι ομοεθνείς σε ένα κράτος ( έθνος = κράτος).

Η αρχή των εθνοτήτων πηγάζει από δύο πηγές:

·      τη γαλλική επανάσταση

·      την αντίδραση στη γαλλική κυριαρχία ειδικά στο γερμανικό χώρο.

Κατά τους Γερμανούς φιλοσόφους η έννοια του έθνους βασίζεται σε τρία στοιχεία:

·      την ιστορία

·      τη γλώσσα

·      τη θρησκεία. 

Επαναστατικά κύματα που προκάλεσαν οι πολιτικές και εθνικές διεκδικήσεις:

·      του 1820-1821

·      του 1830

·      του 1848

Οι επαναστάσεις των ετών 1820-1821

·      Η επανάσταση στην Ισπανία (1820).                 Οι επαναστάσεις αυτές        

·      Οι επαναστάσεις στην Ιταλία (1820-1821)        καταπνίγηκαν από την Ιερή

·      Η επανάσταση στην Ελλάδα (1821).                  Συμμαχία, με εξαίρεση την

                                                                                    Ελληνική που είχε αίσιο τέλος.

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ ΕΡΓΑ

ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑΤΑ

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ

Α. ΒΛΑΧΟΥ   Ο κύριός μου ο Αλκιβιάδης

Α. ΒΛΑΧΟΥ   Οδοιπόροι για τα Σούσα

ΚΛΩΝΤ ΜΟΣΕ  Έγκλημα στη αρχαία αγορά

ΒΥΖΑΝΤΙΟ

Κ. ΚΥΡΙΑΖΗ   Κ.Παλαιολόγος, Βασίλειος ο Βουλγαροκτόνος, Θεοφανώ, Η  ΄Δ  Σταυροφορία 

Μ ΛΑΜΠΑΔΑΡΙΔΟΥ- ΠΟΘΟΥ   Νικηφόρος Φωκάς

Π. ΔΕΛΤΑ  Στον καιρό του Βουλγαροκτόνου

ΦΡΑΓΚΟΚΡΑΤΙΑ

Α ΤΕΡΖΑΚΗ  Η παρακμή των Σκληρών

ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ

Ι. ΖΟΥΡΓΟΣ  Η αηδονόπιτα
Δ ΣΤΑΜΕΛΟΥ  Κατσαντώνης

Μ. ΠΕΡΑΝΘΗ   Σουλιώτες

Γ. ΓΡΗΓΟΡΙΑΔΟΥ- ΣΟΥΡΕΛΗ   Ο μικρός μπουρλοτιέρης

ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ

Η. ΒΕΝΕΖΗ   Το νούμερο 31328

Δ.  ΣΩΤΗΡΙΟΥ   Ματωμένα χώματα

ΚΑΤΟΧΗ - ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ

Σ  ΠΑΤΑΤΖΗ    Ματωμένα χρόνια

Ε. ΜΑΡΡΑ     Το άδειο μπουκάλι

Α. ΖΕΗ   Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΖΩΗ

Α.ΚΑΡΚΑΒΙΤΣΑ  Λόγια της πλώρης

Α.ΚΑΡΚΑΒΙΤΣΑ   Ο ζητιάνος

Μ ΙΟΡΔΑΝΙΔΟΥ   Διακοπές στον Καύκασο

Μ. ΛΟΥΝΤΕΜΗΣ  Ένα παιδί μετράει τ’ άστρα

Α ΣΑΜΑΡΑΚΗ  Ζητείται ελπίς

Γ. ΓΡΗΓΟΡΙΑΔΟΥ- ΣΟΥΡΕΛΗ   Εμένα με νοιάζει (σύγχρονα προβλήματα)

Λ. ΜΑΥΡΟΚΕΦΑΛΟΥ Το άλλο (σύγχρονα προβλήματα)

Α.ΒΑΡΕΛΛΑ  Αρχίζει το ματς (ποδόσφαιρο, βία)

Ζ. ΣΑΡΡΗ Κρίμα κι άδικο (μετανάστευση)

Π. ΚΑΛΙΟΤΣΟΣ  Τα ξύλινα σπαθιά (ειρήνη)

Ν. ΤΖΩΡΤΖΟΓΛΟΥ  Η Αργυρώ (παιδιά με ειδικές ανάγκες)

Ε. ΦΑΚΙΝΟΥ Αστραδενή  (παιδική- σχολική ζωή)

Α. ΓΚΕΡΤΣΟΥ –ΣΑΡΡΗ   Σπίτι δίχως αυλή (εσωτερική μετανάστευση)

Α.ΖΕΗ   Το καπλάνι της βιτρίνας (παιδικά χρόνια)

ΦΑΝΤΑΣΙΑ (ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ)

C. PAOLINI         ΈΡΑΓΚΟΝ    ,

Φίλιπ Πούλμαν     ΤΟ ΑΣΤΕΡΙ ΤΟΥ ΒΟΡΑ     

Σούζαν Κόλινς     ΑΓΩΝΕΣ  ΠΕΙΝΑΣ 

Αγκάθα Κρίστι      ΈΓΚΛΗΜΑ ΣΤΟ ΟΡΙΑΝ ΕΞΠΡΕΣ   

Μπραμ Στόκερ       DRACULA   

G. MARTIN       ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΟΥ ΠΑΓΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΦΩΤΙΑΣ (GAME OF THRONES)  

Αρθουρ Κόναν Ντόιλ     ΤΟ ΣΚΥΛΙ ΤΩΝ ΜΠΑΣΚΕΡΒΙΛ   

Ν. ΝΤΕΦΟΕ   Ροβινσώνας Κρούσος

Ι. ΒΕΡΝ    (όλα)

ΟΟΥΕΝ ΚΟΛΦΕΡ        Αρτέμης Φάουλ    

ΜΥΘΟΙ

Παραμύθια του λαού μας (επ. Γ. Ιωάννου , Ερμής)

Ε.ΑΛΕΞΙΟΥ   Μύθοι του Αισώπου

Μ. ΛΟΪΖΟΥ   Το αθάνατο νερό (μύθοι και παραδόσεις της Ελλάδας)

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ - ΦΥΣΗ

ΤΖΑΚ ΛΟΝΤΟΝ Το κάλεσμα της άγριας φύσης

ΤΖΑΚ ΛΟΝΤΟΝ  Ο Ασπροδόντης

ΜΕΛΒΙΝ ΜΠΕΡΤΖΕΣ  Η κραυγή του λύκου

ΚΑΤΣΑΝΑΚΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ

Πώς Κύριλλος και Μεθόδιος έβαλαν φωτιά στα Βαλκάνια

ΠΟΛΙΤΙΚΗ 19.06.2017

ΣΤΑΥΡΟΣ ΤΖΙΜΑΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

ΕΤΙΚΕΤΕΣ:

Μετά τον τσάρο Σαμουήλ, για την «ιδιοκτησία» του οποίου μαλώνουν οι Βούλγαροι και οι Σλάβοι της ΠΓΔΜ, ξέσπασε τώρα «ιερός» βαλκανικός πόλεμος... τίνος είναι οι εκ βυζαντινής Θεσσαλονίκης ορμώμενοι Αγιοι της Εκκλησίας, αδερφοί Κύριλλος και Μεθόδιος. Το κουμπί της «έκρηξης» πάτησε ο Βλαντιμίρ Πούτιν στη Μόσχα και αμέσως ήχησαν ρητορικοί κανονιοβολισμοί στη Σόφια, τα Σκόπια και την Αθήνα. Μάλιστα, η «αγία διαμάχη» έφτασε μέχρι και το Βερολίνο, με την καγκελάριο Μέρκελ να αφήνει για λίγο τις προεκλογικές και ευρωπαϊκές σκοτούρες της για να ασχοληθεί με τον Κύριλλο και τον Μεθόδιο και να αποφανθεί, 1.000 και πλέον χρόνια μετά, σε ποιον ανήκουν οι δύο χριστιανικές προσωπικότητες, οι οποίες χάρισαν στους Σλάβους τη σημερινή γραφή τους.

Ολα άρχισαν με τη βράβευση, στα τέλη Μαΐου στη Μόσχα, του προέδρου της FYROM, Γκεόργκι Ιβάνοφ, από τον Πατριάρχη Κύριλλο. Παρασημοφορήθηκε, λέει, για τη συνεισφορά του στην ενότητα των ορθοδόξων λαών, την ώρα που στην ίδια τη χώρα του η ορθόδοξη εκκλησία είναι χωρισμένη στα δύο, με τους διαφωνούντες να διώκονται και να φυλακίζονται. Στην πραγματικότητα μόνο θρησκευτική σημασία δεν είχε το ταξίδι του Ιβάνοφ στη Μόσχα. Ηταν μια καλά μελετημένη κίνηση για να συναντηθεί ο Ιβάνοφ με τον Πούτιν, σε μια στιγμή κατά την οποία τα Σκόπια έβραζαν στην πολιτική κρίση, και να λάβει ρωσική πολιτική «ευλογία» στην εν εξελίξει αντιπαράθεση με τον νικητή των εκλογών Ζόραν Ζάεφ και τους δυτικούς συμμάχους του.

Η «βόμβα»

Καλωσορίζοντας, λοιπόν, στο Κρεμλίνο τον Ιβάνοφ, ο Πούτιν τον ευχαρίστησε μεταξύ άλλων και για το ότι «η (κυριλλική) γραφή ήλθε σ’ εμάς (σ.σ. τους Ρώσους) ακριβώς από τη “μακεδονική” γη». Αυτό ήταν, τα αίματα άναψαν στα Βαλκάνια. Ο ηγέτης του μεγαλύτερου και ισχυρότερου σλαβικού έθνους, ο πολύς Βλαντιμίρ Πούτιν, πίστωσε τους πατέρες της κυριλλικής γραφής και δασκάλους του εκχριστιανισμού των Σλάβων στα Σκόπια, «υποκλινόμενος» στον πρόεδρο Ιβάνοφ. Στα Σκόπια φούσκωσαν από υπερηφάνεια, αλλά στη Σόφια προκλήθηκε υστερία, με τους πολιτικούς ηγέτες της, αρχής γενομένης από τον πρωθυπουργό Μπορίσοφ, να «ανεβαίνουν στα κάγκελα».

«Το να συνεχίζουμε να έχουμε διαμάχες για την ιστορία, ενώ οι ιστορικοί έχουν εκφράσει προ πολλού τις απόψεις τους σχετικά μ’ αυτά τα θέματα, δεν αποτελεί ευρωπαϊκή προσέγγιση», δήλωσε ο Μπορίσοφ. Και ο αναπληρωτής του, Καρακατσάνοφ, πρόσθεσε: «Προκαλεί απορία το γεγονός ότι ο πρόεδρος του μεγαλύτερου σλαβικού κράτους δεν γνωρίζει την ιστορία των σλαβικών λαών. Η Ρωσία που μιλάει συνέχεια για τους σλαβικούς λαούς και τις χώρες, για την ορθοδοξία, δεν ξέρει την ιστορία». Στο ίδιο μήκος κύματος και η ηγέτις της αντιπολίτευσης, πρόεδρος του σοσιαλιστικού (φιλορωσικού) κόμματος, Κορνέλια Νίνοβα, που είπε πως «δεν δεχόμαστε παρόμοια συμπεριφορά και πρέπει να υπερασπιστούμε την ιστορία μας», ενώ ο πρωθυπουργός Μπορίσοφ διαμαρτυρήθηκε στον πρέσβη της Ρωσίας στη Σόφια, Ανατόλι Μακάροφ. Καθώς το θέμα απειλούσε να διαταράξει τις ήδη κλονισμένες ρωσοβουλγαρικές σχέσεις, η εκπρόσωπος του ρωσικού ΥΠΕΞ Μαρία Ζαχάροβα, με δήλωσή της επιχείρησε να ρίξει τους τόνους κάνοντας λόγο για παρερμηνεία των δηλώσεων Πούτιν και «τεχνητά δημιουργημένο σκάνδαλο που δεν πρέπει να αποτελέσει αιτία αναζωπύρωσης παθών».

Και ενώ θα περίμενε κανείς να περιοριστούν οι αντιδράσεις στη Βουλγαρία και τα Σκόπια, αυτές διέβησαν τον Αίμο και έφτασαν στην ελληνική Βουλή. Με ερώτησή του προς τον ΥΠΕΞ Νίκο Κοτζιά, ο βουλευτής της Ν.Δ. και εισηγητής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της «Διακοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ορθοδοξίας», Μάξιμος Χαρακόπουλος, τον κάλεσε «να θέσει προς τη ρωσική πλευρά το ζήτημα της ανιστόρητης αναφοράς στους Αγίους Κύριλλο και Μεθόδιο ως σλαβικής καταγωγής, καθώς και της βράβευσης από τον Πατριάρχη Μόσχας του προέδρου της ΠΓΔΜ για τη συμβολή του στην ενότητα των Ορθοδόξων, ενώ στη χώρα του επικρατεί μια σχισματική Εκκλησία, που δεν έχει κοινωνία με καμία Ορθόδοξη Εκκλησία». Οπως αναφέρει, «αποτελεί κραυγαλέα ιστορική ανακρίβεια να θεωρούνται οι Ελληνες Θεσσαλονικείς αδελφοί, Αγιοι Κύριλλος και Μεθόδιος, που εφηύραν τη γραφή για τους Σλάβους, ως σλαβικής καταγωγής».

Και στον Βορρά

Και αν νομίζετε ότι η ένταση εκτονώθηκε προς τον Νότο, σας πληροφορούμε ότι ένα μέρος της διάβηκε τα Καρπάθια και τον Ρήνο και εισέβαλε στην καγκελαρία, με τον Μπορίσοφ να ζητάει τη συνδρομή της Μέρκελ για να «κατοχυρώσει» την αποκλειστικότητα των Φωτιστών των Σλάβων. Ετσι μετά τη συνάντησή του με την καγκελάριο στις Βρυξέλλες, στο περιθώριο της συνόδου του ΝΑΤΟ, διαβεβαίωσε τους δημοσιογράφους πως οι Γερμανοί πολιτικοί είναι ενήμεροι για τις δηλώσεις του Ρώσου προέδρου στη συνάντησή του με τον Ιβάνοφ και πρόσθεσε περιχαρής: «Η Μέρκελ μού είπε, όμως, ότι στο σχολείο τούς δίδαξαν ότι οι δημιουργοί του αλφαβήτου είναι οι Βούλγαροι αδελφοί Κύριλλος και Μεθόδιος και μου υποσχέθηκε ότι την επόμενη 24η Μαΐου (σ.σ. όταν τιμάται η εορτή του σλαβικού αλφαβήτου) θα με συγχαρεί ειδικά για τη λαμπρή αυτή γιορτή», ανέφερε, σύμφωνα με την Deutsche Welle.

Σε ποιον ανήκουν τελικά οι δύο επιφανείς ιεραπόστολοι; Ο Πούτιν τους χάρισε στους Σλαβομακεδόνες. Και επειδή ηγέτες όπως εκείνος δεν ξεστομίζουν τίποτα τυχαία, έκανε ταυτόχρονα εις το όνομα των αγίων και το παιχνίδι του στο επίπεδο της προπαγάνδας στο εσωτερικό της FYROM. Η Μέρκελ από την πλευρά της, τους πίστωσε στον Μπορίσοφ, προσφέροντάς του έτσι και πολιτική στήριξη που τόσο έχει ανάγκη. Ο Μάξιμος Χαρακόπουλος στην Αθήνα ζητάει εξηγήσεις από τον κ. Κοτζιά, θεωρώντας πως «η προβολή αυτής της θέσης (σ.σ. ότι προήλθαν από μακεδονικά εδάφη) ενισχύει τον ανιστόρητο εθνικισμό των γειτόνων μας και την προσπάθειά τους να οικειοποιηθούν το όνομα και το παρελθόν της ελληνικής Μακεδονίας».

Μια απάντηση στο προαναφερθέν ρητορικό ερώτημα, ίσως βρίσκεται σε αυτό που πολλοί υποστηρίζουν: Οτι, δηλαδή, στα Βαλκάνια σημασία δεν έχει η αλήθεια, αλλά το τι πιστεύουν οι άνθρωποι ότι είναι αλήθεια. Μακριά από το «θέατρο του πολέμου», και εν γαλήνη αναπαυόμενοι στους τάφους τους, στη βασιλική του Αγίου Κλήμεντος στη via Labicana κοντά στο Κολοσσαίο της Ρώμης ο Κύριλλος και κάπου στη Μοραβία (Τσεχία) ο Μεθόδιος, μάλλον θα αναπέμπουν δεήσεις και προσευχές υπέρ της «άνωθεν ειρήνης».

Έντυπη